Dinsdag 02.03.21 | 08.10 uur

RSS | Mobiel | Laatste 24 uur | Tip de redactie| | |

Aflevering 78

Van voor het zeewater

Mijn vader gebruikte, en met hem vele anderen om aan te geven hoe lang iets geleden was, altijd de Tweede Wereldoorlog als ijkpunt. “Dat is nog van veur de oorlog.” Betekende niet alleen dat het lang geleden was, maar ook dat er weinig aan veranderd was. Geen vernieuwing, geen verandering, achterhaald. Mijn opa had een ander ijkpunt: “Dat is nog van veur ’t zeeweater.” Letterlijk betekende dit, dat het van voor het maken van de afsluitdijk was, toen de dijken hier nog met enige regelmaat doorbraken. Figuurlijk is er ook hier geen vernieuwing, geen verandering geweest.

Mijn generatie had niet een dergelijk baken in de tijd. Geen rampspoed of oorlog verdeelde ons geheugen in voor of na. Natuurlijk wel met kleinere dingen, een verhuizing of geboorte splitst ook ons geheugen, maar niet iets groots. De val van de muur komt er misschien nog wel het dichtst bij. Tot 2020 konden we geen gezamenlijke komma zetten in de tijd. Afgelopen jaar deed ons deze komma wel zetten, of was het een dubbele punt? Of misschien wel een uitroepteken, zeker waren er vele vraagtekens.

Nederland dacht buiten schot, neutraal te blijven. Waar kennen we dat toch van…? “Dat loopt zo een vaart nog niet.” Dachten we. We liepen nog in polonaise, tot het virus de hand op onze schouder legde. We zaten aan de glühwein totdat het virus jodelend van de berg kwam. We schreeuwden nog in stadions, zonder de reikwijdte van onze woorden te beseffen We zongen nog in kerken, totdat…oh nee, dat doen sommigen nog.

Zonder het te weten, leefden we in 2019 in de nietszeggende term “het oude normaal”, zonder hoestschaamte of anderhalvemeterknuffels. We schudden handen en gaven zoenen zonder snotterschaamte. Geen hoestscherm was nodig, geen ontsmettingsmiddel stond op tafel. We wisten nog niets van aerosolen of raamvisites. We waren nog onbekend met Wuhan, we leefden in vanzelfsprekende vrijheid.

Dit zou in 2020 allemaal rap veranderen. En later als we oud zijn en mijn kleinkind vraagt me, om nog eens over vroeger te vertellen, zal ik praten over een tijd dat we dachten de wereld in de hand te hebben. Dat we alles konden maken, dat we alles konden breken. Dan praten we over de tijd dat de mensheid naïef was. De tijd dat een gevaarlijke clown president van Amerika kon worden, de tijd dat vliegveld Lelystad er bijna kwam, de tijd dat we zwetend de opwarming van de aarde bespraken, de tijd dat de boer en de natuur tegenstrijdig werd gemaakt, de tijd dat we halve garen op pannendeksels lieten slaan, de tijd dat we als boeren en viruswaanzinnigen nog bij de mensen thuis kwamen. De tijd dat we dachten zoveel te weten…

“Dat was vroeger hè opa?” “Ja jongen dat is lang geleden, dat was nog van voor het virus.”