Woensdag 27.01.21 | 09.09 uur

RSS | Mobiel | Laatste 24 uur | Tip de redactie| | |

Aflevering 76

Tijd om te vlooien

'Fijne kerst' zal dit jaar heel anders klinken dan voorgaande. 'Gelukkig nieuwjaar' heeft dit jaar bijna een sinistere bijklank. Het is een rare tijd. Zekerheden worden onzeker en vanzelfsprekendheden zelfs vaak onmogelijk. Waar ik me behoorlijk zorgen over maak, is wat deze situatie met ons persoonlijk doet en of we iets kunnen doen om de negatieve invloeden zo weinig mogelijk vat op ons te laten krijgen.

Wij, de homo sapiens, zijn van nature groepsdieren. We verzorgen elkaar, we beschermen elkaar en desnoods vechten we voor elkaar. We voelen ons prettig binnen een groep, het liefst in een groep met een gemeenschappelijk doel. Een groep die hetzelfde doel nastreeft geeft vertrouwen en zekerheid. We denken vaak dat we zelf en individueel onze beslissingen nemen, in de praktijk hobbelen we vaak gedwee met de groep mee. Meestal aangestuurd door een alfamensje.

Tijdens een pandemie toch naar de kerk gaan, lijkt een persoonlijke beslissing. Dat je je daar in een groep veilig voelt is echter geëvalueerd groepsgedrag en dan ook hier weer aangestuurd door een alfagebeuren. We staan veel dichter bij de natuur dan velen ons willen doen geloven. Het groepsgevoel wordt versterkt door ervan overtuigd te zijn dat jouw groep het juiste doet en een andere vaak het verkeerde. Binnen een groep wordt beide natuurlijk uitgebreid bevestigd. Het toch bij elkaar komen in groepen tegen de regels in, of tegen het advies van onze pandemie bestrijders in, maakt de groep sterker. Het gezamenlijke doel is het niet opvolgen van de regels.

In deze gekke tijd gaan we het samen zijn steeds meer missen. We sporten, kaarten, eten, drinken, discussiëren, wandelen, winkelen, werken solo of in heel kleine groepjes. Als je het vlooien in een groep chimpansees zou kunnen verbieden, raakt de groep van slag. Zo gaat het ons ook. We zijn nog te nauw met dit primaire groepsgedrag verbonden, om zonder onze sociale gewoontes te kunnen.

Binnen ons sociale gedrag in de groep staat vaak aanraking centraal, handen schudden, arm om de schouder, high five en een knuffel zijn vanzelfsprekendheden, die nu ongewenst zijn. Dit maakt ons asocialer, meer op ons zelf en dat in een maatschappij die al steeds individualistischer werd. Ik maak me zorgen over de toekomst, deze tijd zal een wissel trekken op ons sociale gedrag.

En straks als we gelukkig een nieuw jaar ingaan en de drie verplichte zoenen, als het aan mij ligt, tot in de eeuwigheid hebben afgeschaft, hoop ik dat we elkaar weer snel mogen vlooien, uhhhhhh, ik bedoel een hand, een kroel of een knuffel geven. Tot die tijd moeten we samen door de zure appel heen. En misschien, heel misschien, geeft dit ons wel het ultieme groepsgevoel en is ons primaire onderbewustzijn gerustgesteld.